ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΑΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ: Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΙΑΚΩΒΟΣ Ο ΤΣΑΛΙΚΗΣ

 

Ὁ γέροντας Ἰάκωβος ὁ Τσαλίκης: 

Ὁ σύγχρονος Ὅσιος

Τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Μάνης κ. Χρυσοστόμου Γ’

 

Μορφὴ γία πρξε ὁ είμνηστος γέροντας άκωβος, φωτεινς φάρος τς νεότερης πνευματικς ζως στν λλαδικὸ χρο. Γέροντας γνήσιος, ληθινς χι σύμφωνα μὲ τὰ κριτήρια τοῦ κόσμου τούτου, λλὰ σύμφωνα μὲ τὰ κριτήρια τοῦ Θεο. Δν θὰ ταν περβολὴ νὰ πογραμμίσουμε, τι τὸ πνευματικὸ νέβασμα τς ρθόδοξης πνευματικότητας στν νεοελληνικὴ κοινωνία φείλεται σὲ μεγάλο βαθμὸ καὶ στὸ εωδιαστὸ νθος τς παρουσίας τοῦ γέροντος ακώβου.

Ὁ  π. άκωβος (Τσαλίκης) γεννήθηκε τὸ 1920 στὸ Λεβίδι τς Μ. σίας (κωμόπολη πέναντι πὸ τν Ρόδο) πὸ πτωχος γονες, λλ᾿ελαβες.

Μὲ τν Μικρασιατικὴ καταστροφὴ ἡ μητέρα του πρε τν δρόμο τς προσφυγις καὶ λθε στν λλάδα μὲ τν π. άκωβο μικρὸ παιδὶ μόλις δύο τν. Τὸ 1925 γκαθίσταται λη ἡ οκογένεια στὸ χωριὸ Φαράκλα τς Εβοιας που καὶ μαθαίνει τὰ γκύκλια γράμματα.

λα τὰ χρόνια τς παιδικς καὶ φηβικς του λικίας τὰ διλθε ζντας πραγματικὰ μία γνήσια χριστιανικὴ ζωή. Τὸ 1952 κάρη μοναχς καὶ χειροτονήθηκε διάκονος καὶ στὴ συνέχεια πρεσβύτερος.

Στν ερὰ Μονὴ τοῦ σίου Δαυδ στὴ Λίμνη Εβοίας ξελέγη γούμενος τὸ 1975 καὶ παρέμεινε κεῖ μέχρι τν σιακὴ κοίμησή του στς 21 Νοεμβρίου 1991. ταν χαρακτηριστικὸ τι κατὰ τν ρα τς ταφς χιλιάδες λαοῦ ποὺ εχαν λθει πὸ λα τὰ μέρη τς λλάδος ναφωνοσαν τρες λέξεις ς λαϊκὴ χορωδία «γιος, γιος, γιος». Ατὸ σημαίνει πολλά.

Δὲν πέρασαν πολλὲς δεκαετίες καὶ ἔπειτα ἀπὸ τὴν τηρηθεῖσα ὑπὸ τῆς Ἱ. Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος κανονικὴ τάξη, τὸ Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο ἀνακήρυξε καὶ κατέταξε στὸ ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας τὸν γέροντα  Ἰάκωβο.  Ἡ ἑορτή του καθορίσθηκε ἡ 22α Νοεμβρίου.

Ὁ ὅσιος άκωβος πλος, ταπεινός, γαλήνιος νθρωπος τς προσευχς, τς καταλλαγς κατς φοσίωσης στὸ θέλημα τοῦ Θεο, διεμόρφωσε χωρς νὰ τὸ πιδιώξει κλμα ελάβειας καὶ βαθεις εσέβειας.

σοι τν γνώρισαν βοηθήθηκαν πολὺ στν πνευματική τους ζωή. Μὰ καὶ σοι δν τν γνώρισαν, λλὰ κουσαν γι᾿ατόν, προσκύνησαν στν τάφο του καὶ διάβασαν τὸ βίο του, δν μειναν διάφοροι. Ἡ πνευματική του φυσιογνωμία τος γγιξε, τὸ θος του τος δίδαξε, ἡ μορφή του ζέστανε τς καρδιές τους. 

Ἡ ζωὴ τοῦ γέροντα κεῖ στν Εβοια στὸ μοναστήρι τοῦ σίου Δαυΐδ, τοῦ γαπημένου του γίου, ταν πολὺ πλὴ καὶ μοναδική. Ατὴ μως ἡ πλότητα καὶ μοναδικότητα κρυβαν να μυστήριο.

κρυβαν τὸ ερμυστήριο ποὺ βίωνε ὁ γέροντας μὲ τν γία του κατὰ πάντα ζωή. Πόσες καὶ πόσες φορς δν τν εδαν οἱ πιστοὶ γονατιστὸ μπροστὰ ἢ δίπλα στν γία Τράπεζα, νὰ εναι λος δάκρυα, ξαγνισμένος καὶ μεταρσιωμένος, φοσιωμένος στν Κύριόν του καὶ Θεόν, στν γαπημένο Νυμφίο τς κκλησίας! Καὶ ὁ γέροντας μοιαζε μὲ πίγειο γγελο ἢ μὲ οράνιο νθρωπο.

λλὰ δν διακρινόταν μόνον ς λειτουργς τοψίστου. ταν ξοχος πνευματικς πατέρας, κοντὰ στν ποο πολλοὶ νθρωποι οκογένειες λόκληρες καὶ μάλιστα νέες οκογένειες βρκαν πνευματικὴ καθοδήγηση, ερήνη στν ψυχή τους, λύση στπροβλήματά τους, καὶ νοιωσαν ληθινς στιγμς πνευματικς ναβάσεως.

Οἱ παραινέσεις του ταν βάλσαμο παρηγορίας, γραμμὴ πλεύσεως, θικὸ στήριγμα, παλλαγὴ πειρασμν, γγύηση γιοπνευματικς ζως. πὸ παντοπειδὴ ταν τόσο γνωστός, κατέφθαναν στὸ κελί του κατοντάδες νθρωποι, γιὰ νὰ δον τν γέροντα, νὰ τοῦ μιλήσουν, νὰ ναποθέσουν τὰ προβλήματά τους, ν᾿ νοίξουν τν ψυχή τους, νὰ τν συμβουλευθον, νὰ ξομολογηθον καὶ νὰ ελογηθον.

Γι᾿ ατὸ καὶ ὁ π. άκωβος μπορεῖ νὰ χαρακτηρισθεῖ ς γέροντας ποὺ θήτευσε στν διάκοπη μετὰ δακρύων λατρεία τοῦ Θεοῦ καὶ στν δολη καὶ πλούσια διακονία τν συνανθρώπων του.

Ἡ φράση του «μὲ συγχωρετε» καὶ «ν θέλει ὁ σιος Δαβδ» ταν κάθε λεπτὸ στὰ χείλη του. Τὸ ρεμο χαμόγελο στὸ πρόσωπό του. Ἡ γάπη πρς λους νεξαιρέτως πηγαία, κφραστική, δημιουργική, προφητική. 

πὸ τὸ βιβλίο τοῦ καθηγητοῦ τς Θεολογικς Σχολς τοῦ Πανεπιστημίου θηνν κ. Στυλιανοῦ Παπαδοπούλου ποὺ γραψε γιὰ τν π. άκωβο, ξίζει νὰ παραθέσουμε να πόσπασμα ποὺ ναφέρεται στὴ χειροτονία του:

«Στὴ Μονὴ δν πρχε ερέας νὰ λειτουργήσει τακτικά. Ὁ Νικόδημος εχε πληροφορήσει τὸ μητροπολίτη Χαλκίδας, τν γαθὸ πίσκοπο Γρηγόριο, γιὰ τὸ νέο μοναχὸ καὶ τς ρετές του καὶ ποφασίστηκε νὰ τν χειροτονήσουν.

Ὁ άκωβος τ᾿ κουσε μὲ λαχτάρα καὶ φόβο πολύ. Ἡ ψυχή του κλαιγε γιὰ τν ερωσύνη. κλαιγε μως καὶ πὸ πιθυμία καὶ πὸ φόβο. Τοῦ ᾿ρχότανε ν᾿ γκαλιάσει τν ερωσύνη καὶ νὰ πεθάνει γι᾿ ατήν, μὰ τρόμαζε καὶ τν πιανε πανικς τώρα ποὺ πλησίαζε ἡ ρα. 

Στς 17 τοῦ Δεκέμβρη κατέβηκε στὴ Χαλκίδα. Τν λλη μέρα ὁ Μητροπολίτης τν χειροτόνησε διάκονο, στὸ κκλησάκι τς γίας Βαρβάρας. Τν κάλεσε ποβραδς καὶ τοῦ ξήγησε:

λα, παιδί μου άκωβε. σὺ δν ξέρεις πολλὰ γράμματα, εσαι μως εσεβής, γι᾿ ατὸ θὰ σὲ χειροτονήσω…

Στς 19, τν λλη μέρα, στὸ παρεκκλήσι τοῦ πισκοπείου, τοῦ δωσε καὶ τν ερωσύνη. Μετὰ μίλησε ὁ Γρηγόριος. Μίλησε καὶ επε λόγια περίεργα, γιὰ τος σίους καὶ τος γίους τς κκλησίας. Επε στος λίγους παρισταμένους γιὰ τς ρετς τοῦ νέου ερέα, τοῦ ακώβου, ποὺ εχε σκυμμένο τὸ κεφάλι. Επε κόμα καὶ στν διον ἕνα λόγο προφητικό.

–Καὶ σὺ παιδί μου, θ᾿ γιάσεις. Νὰ συνεχίσεις μὲ τὴ  δύναμη τοῦ Θεοῦ καὶ θὰ σὲ νακηρύξει γιο ἡ κκλησία.

Τὰ φοβερὰ τοτα λόγια περάσανε πάνω πὸ τὰ κεφάλια καὶ κανες δν φάνηκε νὰ τὰ πρόσεξε. Ὁ γέρο-πίσκοπος Γρηγόριος μως ξερε τί λεγε, τί τν βαζε τὸ γιο Πνεμα νὰ πε.

Ὁ νέος ερέας κανε πόλυση καὶ μοίρασε τὸ ντίδωρο. Πρώτη πρε ἡ δερφή του ναστασία, πως τὸ εχε πεῖ πεθαίνοντας ἡ μητέρα τους. Μετὰ ὁ μητροπολίτης ζήτησε πὸ τν άκωβο νὰ κάνει γιασμὸ στν κατοικία του καὶ στν κατοικία τς δερφς του. Ὁ άκωβος δίσταζε, ντρεπότανε… μὰ κανε πακοὴ καὶ «γιασε» τν πίσκοπό του.

Τν δια μέρα πρε τὸ δρόμο γιὰ τὴ Μονὴ τς μετανοίας του, τν ποία, παρὰ τὸ χάλι της δὲ θὰ γκαταλείψει ποτέ.

Μόλις πέστρεψε στὴ Μονή, λειτουργοσε κάθε μέρα. κανε λες τς κολουθίες, σπερινό, πόδειπνο, Μεσονυκτικό, ρθρο, ρες, καὶ μετὰ τὴ Λειτουργία… συνήθως μόνο μὲ τν γαθὸ Εθύμιο.

Ἡ Λειτουργία μόνο τς καθημερινές, τουλάχιστον τρες-τέσσερις φορς τν βδομάδα. Γιατὶ τς Κυριακς εχε ντολὴ πὸ τν μητροπολίτη νὰ λειτουργεῖ στὰ χωριουδάκια Δαμνιά, Παληοχώρι, Καλαμούδι καὶ Δρυμώνα».

Δύο περιστατικὰ πὸ τν ζωὴ τοῦ π. ακώβου παραθέτουμε κόμη πὸ τὸ βιβλίο τοῦ ειμνήστου πρωτοπρεσβυτέρου π. Δημητρίου Τζούμα, ρεοπαγίτου .τ. καὶ πνευματικοῦ τέκνου τοῦ γέροντος:

«Κάποιο πόγευμα, τν πεσκέφθη στν Μονὴ νας χωρικς τς περιοχς, μεγάλης λικίας, ὁ ποος τοῦ επε: «μαθες τὰ νέα Γέροντα; Ποιά νέα βρέ; Δν μαθες τι κόψανε τς λις πὸ τὸ κτμα τς Μονς στὸ γυαλὸ καὶ κάνανε καμίνι; Καὶ ρίξανε πάνω στος κομμένους κορμος χμα γιὰ νὰ μν φαίνονται. χι δν μαθα, λλὰ ποιός τς κοψε; Ξεύρω κι γὼ Γέροντα, ρώτησε στὸ χωριὸ νὰ μάθεις».

Στενοχωρήθηκα πολύ, κύριε Δημήτρη μου, καὶ δν ξερα τί νὰ κάνω· καλόγερος νθρωπος νὰ τρέχω στς στυνομίες καὶ τὰ γρονομεα, νὰ κάνω μηνύσεις καὶ δικαστήρια. Εναι ατὰ πράγματα γιὰ μένα;

Πάνω στν πελπισία μου σκέφθηκα τν σιο Δαβίδ, δρυτὴ καὶ προστάτη τς Μονς. τρεξα στν κκλησιὰ καὶ μπροστὰ στν εκόνα του, πως μουν ταραγμένος, τοῦ επα τὰ ξς λόγια: κουσε, σιε Δαβίδ· πως ξεύρεις, γὼ οτε σπίτι χω, οτε οκογένεια, οτε κτήματα. σα εχα τὰ χάρισα σὲ συγγενες καὶ φίλους· φησα τὰ πάντα καὶ ρθα δῶ νὰ σὲ πηρετήσω καὶ σὲ πηρετῶ μὲ δοκιμασίες, στερήσεις καὶ χίλιους πειρασμος καὶ προβλήματα, τὰ ξεύρεις… κουσε λοιπόν. Σπαρακαλ, ατν ποὺ κοψε τς λις πὸ τὸ κτμα σου, νὰ μοῦ τν φέρεις δ, σὲ 24 ρες τὸ ργότερο. Διαφορετικὰ οτε καντήλι θὰ Σοῦ νάψω, οτε θὰ σὲ λιβανίσω. κουσες; Καὶ σηκώθηκα καὶ φυγα πολὺ στενοχωρημένος. Τί λλο μποροσα νὰ κάνω;

Τν λλη μέρα τὸ πόγευμα καὶ νῶ τοιμαζόμαστε γιὰ τν σπερινό, ερισκόμενος ξω πὸ τὸ καθολικὸ τς Μονς, 20 περίπου μέτρα μακρυά, βλέπω νὰ μπαίνει, πὸ τν ξωτερικὴ πόρτα, στν αλή, νας λικιωμένος νθρωπος, γρότης, κακοντυμένος, ὁ ποος μὲ τὸ κεφάλι κάτω, βλέποντας πρς τὸ δαφος, ρχόταν πρς μένα.

γώ, μόλις τν εδα, μέσως επα μέσα μου: Ατς εναι ποκοψε τς λις πὸ τὸ κτμα τς Μονς καὶ ὁ σιος Δαβδ μοῦ τν φερε, πρν περάσουν 24 ρες, πως τοῦ τὸ επα.

ταν μὲ πλησίασε, μοῦ λέγει: Πατέρα άκωβε, θέλω νὰ σοῦ μιλήσω καὶ νὰ σοῦ πῶ κάτι. Τί νὰ μοῦ πες βρέ; Νά, πς γὼ κοψα τς λις πὸ τὸ κτμα τς Μονς στὸ γυαλό. Καὶ γιατί τς κοψες βρέ; Εναι σωστὸ νὰ κόβομε τὰ δένδρα πὸ τὰ ξένα κτήματα; χεις δίκιο πατέρα άκωβε, δν εναι σωστό, λλὰ τί νὰ κάνω; Εχα μεγάλη νάγκη γιὰ τὰ παιδιά μου.

σὺ εσαι γιος νθρωπος· τί; Θὰ μὲ πς στὸ γρονομεο καὶ τν στυνομία φαμελίτη νθρωπο; Θὰ μὲ πς στὰ Δικαστήρια; χι, γὼ δν θὰ σὲ πάω στν στυνομία καὶ τὰ Δικαστήρια, μως ὁ γρονόμος τς Λίμνης, ποὺ μαθε τὸ γεγονός, κάνει νακρίσεις. Μπορῶ γὼ νὰ τν σταματήσω, φοῦ νήργησε μόνος του πὸ πηρεσιακὸ καθκον (ατεπαγγέλτως); Δν μπορες νὰ τν σταματήσεις, μπορες μως νὰ μὲ βοηθήσεις, χι μένα, τὰ νήλικα.

Μετὰ 3 μνες γινε τὸ Δικαστήριο στὸ γρονομεο τς Λίμνης, γιὰ γροτικὴ φθορά. Πρτος καὶ μόνος μάρτυς ξητάσθη ὁ π. άκωβος μὲ διαβεβαίωση τς ερωσύνης του. Ὁ ποος οδν πιβαρυντικὸ κατέθεσε διὰ τν κατηγορούμενο. Ατός, μως, μολόγησε τν πράξη του καὶ ζήτησε συγγνώμη πὸ τν π. άκωβο.

Τὸ δὲ Δικαστήριο τν κατεδίκασε σὲ χρηματικὸ πρόστιμο 300 δραχμν, τὸ ποον, θορύβως καὶ μὲ διάκριση, κατέβαλε ὁ π. άκωβος. τσι πέφυγαν ὁ κατηγορούμενος τν γκλεισμό του στὴ φυλακή, διότι δν εχε χρήματα νὰ πληρώσει τὸ πρόστιμο καὶ τὰ νήλικα τν στέρηση τς προστασίας τοῦ πατέρα τους».

—«λλοτε πάλι ἡ πάθηση τοῦ στομάχου τοῦ π. ακώβου ταν σὲ ξαρση. Καὶ οἱ γιατροὶ τοῦ Κρατικοῦ Νοσοκομείου Χαλκίδος τοῦ συνέστησαν νὰ κάνει γχείρηση.

- Ποὺ λς κ. Δημήτρη μου Κυριακὴ πόγευμα πρεπε νὰ εσαχθῶ στὸ Νοσοκομεο. ς εναι καλὰ οἱ πατέρες· τοίμασαν τὴ βαλίτσα κι βαλαν μέσα τὰ ρουχαλάκια μου. Πρν ναχωρήσω, δν πρεπε νὰ ποχαιρετήσω καὶ τν σιο Δαβίδ; Πγα λοιπν στν κκλησία, στν εκόνα του στὸ τέμπλο καὶ τοῦ λέγω: «Γέροντα τν ελογία σου. Ξεύρεις πηγαίνω γιὰ γχείρηση στομάχου στὸ Νοσοκομεο τς Χαλκίδος. Καλοὶ καὶ ξιοι, πως λένε, οἱ ατρο-χειροργοι τοῦ Νοσοκομείου τς Χαλκίδος, λλὰ εναι νθρωποι. Γι᾿ατὸ Σὲ παρακαλῶ νρθεις κι σὺ νὰ παραστες στν γχείρηση, νὰ μὲ βοηθήσεις. λλὰ κουσε, δν θρθεις μόνος. Θὰ περάσεις νὰ πάρεις καὶ τν λλον πὸ τὸ Προκόπι· καταλαβαίνεις ποον ννο, τν γιο Γιάννη τν Ρσσο, νρθετε κι οἱ δύο στὸ νοσοκομεο κατὰ τν γχείρηση».κανα τὸ σταυρό μου, σπάσθηκα τς εκόνες κι φυγα.

Μπκα στὸ Νοσοκομεο Κυριακὴ βράδυ καὶ τν μεθεπομένη γινε ἡ γχείρηση, πὸ μάδα ατρν, ναισθησιολόγων, νοσοκόμων, φοῦ προηγουμένως μὲ πνωσαν. Πόση ρα κράτησε ἡ γχείρηση δν γνωρίζω. Μοῦ επαν ρες. ταν συνλθα βρέθηκα στὸ δωμάτιό μου καὶ τριγύρω γιατροί, νοσοκόμοι καὶ 2 μοναχοὶ πὸ τν σιο Δαβίδ. Συζητοσαν, λεγαν στεα καὶ γελοσαν, προφανς γιὰ νὰ μοῦ δημιουργήσουν καλὴ διάθεση. κείνη τν στιγμὴ βλέπω στν Ν.Δ. γωνία τοῦ δωματίου μου δύο ρασοφόρους-μοναχούς, ψηλος μὲ λοκαίνουργια ράσα, σπρα γένεια καὶ χαμογελαστούς. Κατάλαβα μέσως πς ταν ὁ σιος Δαβδ καὶ γιος ωάννης ὁ Ρσσος, ποὺ τος εχα παρακαλέσει. πότε λέγω στος Πατέρες καὶ τος ατρούς· παρακαλῶ μὴ γελτε· δν βλέπετε τος γίους στν γωνία; Γύρισαν, λλδν εδαν κανένα. Ατὰ δν τὰ βλέπουνλοι. Προφανς επαν «ὁ π. άκωβος πὸ τὸ κράτος τς ναρκώσεως φαντάζεται γίους». λλὰ γὼ ξερα καλὰ καὶ τί βλεπα καὶ τί λεγα».

π’ ατὴ τν γία μορφὴ σαγηνεύτηκαν νθρωποι καὶ νθρωποι, μικροὶ καὶ μεγάλοι, μορφωμένοι καὶ λιγογράμματοι, πιστήμονες, δικαστς καὶ πλοὶ βιοπαλαιστές. Καὶ ατὸ γιατὶ ταν ὁ ξιος ποιμένας τοῦ λαοῦ τοῦ Θεο.

Στὴ σύγχρονη κοινωνία μας μόνο τέτοιες γιες μορφς μπορον νὰ σπάσουν τν πλαστὴ διαμόρφωση τς ζως καὶ μόνο γέροντες προφητικοί, πως ὁ γέροντας τς Εβοιας, μπορον νὰ δώσουν τὸ λλο πνευματικὸ μέγεθος τς γνήσιας ζως.

(Πηγή: Romfea.gr)

 

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΩΝ

 

ΡΑΔΙΟΣΤΑΘΜΟΣ Ι.Μ. ΛΕΜΕΣΟΥ

 radio.jpg

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ

Copyright © AP.ANDREAS.LEMESOU 2014. All Rights Reserved.